Toeleveranciers blijken obstakel op weg naar circulaire festivals

Green Deal Circulair Festivals is een collectief van grote festival- en eventorganisaties, zoals Pukkelpop en Rock Werchter. De organisatoren vinden elkaar in de ambitie zo duurzaam mogelijke festivals te organiseren voor hun bezoekers.

>> Lees ook: 76+3 tips voor duurzame evenementen

Meenemen toeleveranciers grootste obstakel voor circulaire festivals

Ontwerptools voor ketensamenwerking helpen bij oplossing
Tegelijkertijd is een festival- omgeving voor producenten een geweldige plek om nieuwe producten te testen aan een omvangrijk en jong publiek. Daarom slaan de festivals de handen ineen in ‘Green Deal Circular Festivals (GDCF)’ en gaan zij voortvarend te werk met een steeds grotere groep organisatoren en een hele reeks strategische en technische bijeenkomsten. Circonnect was aanwezig bij de sessie over het meenemen van de keten. Ingeborg Gort presenteerde hier verschillende ontwerptools voor ketensamenwerking en plotte de case van Roskilde x Carlsberg op het framework circulair design.

Toeleverancier op sleeptouw
De 52 Europese festivals hebben slagkracht en de ambities zijn groot: circulair en klimaatneutraal worden. Alleen verschilt het niveau van duurzaamheid of circulariteit van hun toeleveranciers enorm. Daarbij zijn sommige contracten zeer omvangrijk en voor vele jaren. Van het ene op het andere jaar een harde eis voor circulaire productie erin opnemen gaat niet zo maar. Veel van de vertegenwoordigers van de festivals zijn dus op zoek naar hoe ze hun leveranciers mee kunnen nemen in hun circulaire verhaal. En een stap verder: hoe kunnen leveranciers helpen in het verwezenlijken van de circulaire ambitie van de festivals? Of te wel: hoe nemen ze de hele keten van toeleveranciers mee op sleeptouw?

CASE Roskilde Festival
Andreas van Roskilde Festival vertelt wat zij doen om leveranciers te 'inspireren' om circulaire producten te ontwikkelen: “Wij vertellen onze suppliers dat circulariteit een enorme prioriteit is voor ons. Zo weten ze dat als ze leverancier willen worden van Roskilde Festival - in plaats van hun concurrenten - hun kansen toenemen als ze circulaire producten in hun aanbod opnemen. Veel van onze externe partners zijn erg geïnteresseerd in gedeelde communicatie waarbij ons festival het partnerschap communiceert op onze kanalen. Ze weten dat we alleen over een partnerschap communiceren, als dat aansluit bij onze strategische doelen. Een circulair festival is één van onze belangrijkste prioriteiten, dus onze partners weten dat hun kansen toenemen als ze circulair werken. Het is een motiverende factor.”

Circonnect tools
Tools op Circonnect kunnen ook helpen om goede ketensamenwerkingen te organiseren. Circonnect is een kennisplatform met verschillende circulaire design tools om bedrijven te faciliteren met het circulaire ontwerp van product en businesscase, afhankelijk van waar ze zijn op de circulaire reis. Zo is er de CESI supply tool, die stuurt via de aanbodkant: van leverancier naar klant. De festival-vertegenwoordigers geven echter aan niet te willen wachten op circulair aanbod maar zelf de vraag te willen sturen. Wat kunnen zij doen?

Ingeborg Gort van Circonnect, identificeerde 13 succesfactoren: “Een goede combinatie tussen het gezamenlijke en het individuele belang, is één succesfactor die wij met tien jaar ervaring hebben gedefinieerd”, zegt ze. “Daarnaast helpt het een concrete vraag te stellen, dit maakt het belang van een project voor iedereen duidelijk. Wat ook helpt is als een grote marktspeler een trekkende rol vervult: dit vergroot de kans op een positieve businesscase en de potentiële impact is groter. Bij GDCF nemen de festivals deze rol op zich. Tenslotte is het belangrijk een realistisch doel te stellen, dat leveranciers kunnen bijhouden. Bijvoorbeeld, elk jaar een vleesgerecht omwisselen voor een vegetarisch gerecht. Zo kom je samen stap voor stap samen dichter bij het doel.”

Bier op het Framework Circulair Design
Bij circulair ontwerp staat het behoud van ecologische en economische waarde centraal. Hoe je tot dit waardebehoud komt, visualiseert het Framework Circular Design. Dit framework brengt twee belangrijke elementen samen.

Allereerst de Value Hill (Achterberg, Hinfelaar, & Bocken, 2016): Een praktisch hulpmiddel dat waardecreatie en -destructie in beeld brengt. Dit vormt een basis waar je circulaire proposities en strategieën mee kan ontwikkelen waarin cirkels gesloten blijven en waarde op een zo hoog mogelijk niveau benut wordt. Aan de Value Hill is een matrix gekoppeld met drie ontwerpdimensies en vier focusgebieden. Op deze manier wordt de Value Hill concreet gemaakt voor het ontwerpproces en vice versa. Plot in deze matrix design-onderwerpen die relevant zijn om dit waardebehoud per onderdeel van de waardeheuvel in het ontwerpproces te realiseren.

Hieronder zie je een casus van Carlsberg bier, dat op Roskilde de overgebleven sinaasappel pulp verwerkte in een nieuwe smaak biertjes, geplot op ons Framework Circular Design met daaronder de uitleg:

Het Framework Circular Design biedt een structuur met vragen en uitdagingen, waardoor je tot verschillende oplossingen voor een herontwerp kunt komen. Wat je hierboven ziet is een aantal mogelijkheden voor het circulair maken van bier. Als je kijkt naar de grondstoffen of ingrediënten van het bier dan kun je bijvoorbeeld denken aan bier gemaakt van biologische ingrediënten of bier gemaakt met ingrediënten van voedsel-afvalstromen (zoals brood of sinaasappelschillen). Focus je op het businessmodel van bier, dan is fair trade bier een mogelijkheid. Focus je op het einde leven van bier (dus wanneer het al geconsumeerd is), dan kun je tijdens festivals mogelijk weer nutriënten oogsten. Bijvoorbeeld het destilleren van fosfaat uit urine om vervangers van kunstmest te maken. Daarnaast kun je ook out of the box nadenken over hoe je op een andere manier bier kunt drinken of produceren. Kun je bijvoorbeeld een bierconcentraat maken waar later kraanwater of bruisend water aan wordt toegevoegd?

Wat zijn de volgende stappen? Tijdens de brainstorm-sessie met de festivalorganisatoren komen verschillende ideeën los hoe het collectief gezamenlijk de leveranciers kan meenemen. Bijvoorbeeld met het aanleggen van een database met duurzame toeleveranciers per onderdeel en het gezamenlijk benaderen van duurzame leveranciers zodat de schaal groter wordt. Ook het aanleggen van een ‘greencode’ en misschien zelfs een standaard om mee te werken komt voorbij. Verder gehoord:

● ‘Laat de grootte van de samenwerking zien zodat er grote vraag is naar duurzame producten’

● ‘Maak een checklist waar alle GDCF leveranciers zich aan moeten houden’

● ‘Maak een toolkit met richtlijnen hoe bedrijven duurzame elementen in hun bedrijf kunnen integreren'

Aan al deze ideeën is een stappenplan gekoppeld, zo wordt begonnen met het invullen van de leveranciers in een database en is er op Eurosonic een bijeenkomst om te praten over de Greencode en standaardisering van eisen. Ook wordt er gezocht naar wie er al een checklist heeft voor de leveranciers om in te vullen en eentje om leveranciers te motiveren ook circulair te gaan ondernemen. Tijdens de volgende bijeenkomst gaan de festivals op zoek naar duurzame samenwerkingen en lokale autoriteiten.

---

Waar staat GDCF momenteel?
Met grote namen als Roskilde, Live Nation en Rock Werchter is het bereik en de schaal van GDCF groot. Er lopen verschillende succesvolle circulaire projecten waarbij de innovatieslagkracht van festivals duidelijk wordt:

Energie:
Hier wordt gekeken naar oplossingen voor maximale netcapaciteit. Kunnen festivals bij maximale netcapaciteit toch een aansluiting krijgen omdat ze vaak in het weekend plaatsvinden, als kantoren en bedrijven gesloten zijn? Binnen GDCF gaan bedrijven gezamenlijk het gesprek aan met netbeheerders.

Eten & drinken:
Hoe verander je het eet- en drinkgedrag van festivalpubliek op het festival zelf en daarna? Festivals kunnen grote storytellers zijn via online en live communicatie. In dit project wordt ontdekt wat voor etiketten, activatie en verhalen festivals kunnen delen met het festivalpubliek, om planet-proof eten & drinken te vergroten.


Foto: voorbeeld Carlsberg en Roskilde circulair project 2022 om brood te recyclen om bier te maken en te upgraden, een gezamenlijke pilot om te testen op het festival met consumenten.

Materiaalgebruik:composteerbaar servies & bestek
Door de nieuwe regels voor wegwerp-plastic neemt het gebruik van biodegradable servies en bestek toe. Alleen, niet alle industriële compost-installaties kunnen dit materiaal verwerken waardoor een groot deel nog steeds in de verbrandingsoven verdwijnt. In dit project worden problemen en oplossingen geïdentificeerd.

Reizen en transport: Mobiliteit als een dienst (MaaS)
Het ontwikkelen van Mobility as a Service (MaaS) applicaties voor verschillende EU-landen. Het gaat hier om een MaaS-applicatie die alle beschikbare duurzame reisopties samenbrengt op één plek. Zo reizen bezoekers zo groen mogelijk naar een festival.

Water: Waterzuiveringssystemen op locatie
Waterzuiveringssystemen op locatie zijn onmisbaar om waterverbruik en transport-(kosten) te verminderen. Wat zijn de grootste uitdagingen om bestaande oplossingen op te schalen? En wat is er nodig om deze obstakels te overwinnen?