Analyse: legt de zaak Fons de Poel een bom onder de sprekerswereld?

Ooit in een ver verleden studeerde ik journalistiek in het mooie Zwolle. In die tijd was de voetbalclub nog geen schim van wat het nu is, had de school voor journalistiek nog voelbare wortels in Kampen en waren de lessen nog eenvoudig. 'Hoor en wederhoor en wees altijd objectief in je berichtgeving.' Op dat laatste is Fons de Poel nat gegaan, maar hij is niet de eerste en zeker niet de enige. Want tijdens mijn schooltijd kwamen Gijs Wanders en collega Annet van Trigt al in opspraak. Zij zouden voor vele duizenden euro's rollen als dagvoorzitter of interviewer tijdens evenementen en congressen van het UWV hebben ingevuld.

Ik kan me herinneren dat ik en mijn vrienden hier helemaal niet zo principieel inzaten. Of juist wel, maar dan wel met open en liberale principes. Bij ieder mediabedrijf gelden regels voor dergelijke 'bijbaantjes'. Bij twijfel beslist een hoofdredacteur of directeur. Daarnaast is en in ieder geval was de journalistiek een metier waar geschreven en ongeschreven regels in stand werden gehouden. 'Je moet een kritisch verhaal kunnen schrijven over je vader als hij directeur is van het bedrijf dat gif loost', was de samenvatting van mijn leraar journalistiek. Helder betoog. Wij vertaalden dat door: je kunt toch best dagvoorzitter zijn of spreker op een congres van een bedrijf en dat bedrijf de volgende dag als journalist flink aan de tand voelen. Het contact heb je al....Dat een dergelijk interview ten koste gaat van een tweede dagvoorzitterschap bij datzelfde bedrijf, dat zegt meer over dat bedrijf en moet je maar op de koop toe nemen. Zo simpel zat en hoopte ik er eigenlijk nog steeds in te zitten, maar de zaak Fons de Poel werpt hier toch een ander licht op. Zeker in de transparante tijd waar we leven.

Waar al die journalisten en andere bekende gezichten uit de media ook de event- en congreswereld bestormen, is er nog geen één geweest die in het openbaar en opvallend de schijn wekte beinvloed te zijn door een commerciele klus. 'Snotneus', zei De Poel. Tja, dat is sowieso al ongebruikelijk in een programma als Brandpunt, maar met de bestaande connectie tussen De Poel en ABN AMRO riekt het toch echt ergens naar. Tel daarbij de kracht van social media, want wie zou vroeger ooit geweten hebben dat Fred Oster een bedrijfsfeest presenteerde...

Binnen de mediawereld zijn hernieuwde regels aangekondigd. Wanneer mag je wel bijschnabbelen en wanneer niet? En wie wel en wie niet? En of de case De Poel echt een bommmetje legt onder de sprekerswereld? Och politici worden al langer met argus ogen bekeken zodra ze op welk event of congres dan ook spreken. Of daar iets mis mee is? Maar daar waar politici op moeten passen wat ze zeggen tijdens events en congressen, geldt voor het journaille de omgekeerde wereld. Die kunnen gewoon blijven doen waar ze goed in zijn: de rol van interviewer, dagvoorzitter of kritische noot op event en congressen, maar zodra ze de locatie uitlopen mag datzelfde evenenement geen enkele rol spelen in hun dagelijkse werk. De geschreven en ongeschreven regels in de media...