'Hallo RIVM en Rijksoverheid: tijd voor andere vormen van communicatie!'

Voordat we de 10 lessen delen, nog een paar feiten, stiekem gebaseerd op een mening: Rutte en ook De Jonge zijn natuurlijke sprekers. Overtuigers zelfs. Bij het RIVM kom je al snel in de wetenschappelijke hoek en dan gaan de cliches op: die spreken wat moeizamer. Tel daarbij enkele maatregelen, restricties en ook de opvolging daarvan die op zijn minst gevoelsmatig in de tijd steeds vaker haaks staan op andere maatregelen (wel naar een prostituee, maar niet je moeder knuffelen; wel met tienduizenden op 1 strand, maar geen festivals; wel mondkapjes, geen mondkapjes, etc etc) en je staat voor een communicatieve uitdaging. Dan kun je maar beter kiezen voor de meest effectieve vorm van communicatie: live. Dat gebeurt regelmatig in de vorm van persconferenties of het live uitzenden van Tweede Kamer vragen, maar er is heel veel te winnen. 

De 10 gouden lessen uit de eventbranche voor de communicatie van RIVM en overheid in crisistijd:

1. Doelgroep denken

Het is niet de schuld van de minister president, of van Jaap van Dissel van het RIVM, maar een persconferentie is eigenlijk een soort erfenis van het oude-media-tijdperk. Voor wie het niet weet: een bedrijf, merk of organisatie heeft iets te communiceren, roept zo veel mogelijk media op, zet een tafel neer, paar microfoons en dan komt het: zenden! Met een beetje mazzel is er de mogelijkheid om vragen te stellen, maar meestal gebeurt dat in de achteraf 1 op 1 setting. Niet veel mis mee, uitgaande van nieuws waar media graag voor naar zaaltjes komen. Maar nu zitten we in een crisis. En dus is een persconferentie niets meer dan het belangrijkste touchpoint in een communicatietraject waar de burgers van Nederland de doelgroep zijn. Die bereik je aan het begin van een crisis zeer zeker door te zenden. Denk nog even terug aan het moment dat Minister President Rutte op indrukwekkende wijze 'ons' toesprak:

Maar nu wat weken verder? Wat is er toch gebeurd? Van Dissel betrappen we meer dan eens op toch wel erg lastige terminologie, de persconferenties roepen nu veel meer vragen op door de gegroeide weerstand, dus moet nu de communicatie weer van zenden getransformeerd worden naar spreken tot. Dat laatste heeft veel kracht als je weet hoe jouw doelgroep (in dit geval heel Nederland) zich voelt, wat er speelt en precies daar zit het verschil tussen zenden en spreken met of tot. Spreek tot ze en spreek hun taal. Nogmaals: Rutte is er meester in, maar er is nog veel meer te winnen, zeker nu we lijken te vervallen in zenden naar een doelgroep die niet meer zo homogeen is als bij het begin van de crisis.

2. Interactie

Het zal velen opgevallen zijn: het niveau van de vragen van de landelijke media sluit niet altijd aan bij het soort vragen die je in de huiskamer hebt (let op: dit is een mening!). Hoe slim is het om de interactie dan ook niet alleen door de standaard Q&A van de journalisten te laten verlopen, maar veel breder te trekken, zodat de interactie voor draagvlak en begrip zorgt. Zorg dat wanneer er specifieke branches of subgroepen getroffen worden door de maatregelen of restricties in een specifieke persconferentie dat zij direct na de persconferentie via een video-call of in een ronde tafel setting namens hun achterban vragen kunnen stellen. Nu gebeurt dat na afloop in een studio waar nooit een antwoord terug komt want de bewindsvoerders zitten daar niet bij aan tafel. Een dergelijke setting waar louter gereageerd wordt op wat gezegd is ipv interactie aan te gaan verval je al snel in gal spuien... en we gaan weer door...Interactie is alleen van toegevoegde waarde als de doelgroep direct betrokken is bij die interactie. 

3. Visueel

Je zou je bijna afvragen: hoe is het mogelijk!!?? Iedere keer weer is er louter het gesproken woord. Dat de ontvanger snakt naar visuele ondersteuning, de ogen zo graag wil betrekken bij de opname van kennis en feiten, blijkt wel uit het feit van de enorme populariteit van de doventolk...Gesprek van de dag. Waarom niet de persconferentie goed voorbereiden, kiezen voor visuals en animaties bij iedere belangrijke paragraaf?

Loko Cartoons maakte jaren geleden live visuals met een knipoog tijdens het WKR-congres van EventBranche.nl:

4. Influencers

Nog even terug naar de doelgroep...Niet iedereen kijkt televisie. Niet iedereen kijkt naar een persconferentie op Nederland 1, of leest de krant. Met alle media-onderzoeken weten we heel goed waar alle doelgroepen zich bevinden, maak daar dan gebruik van. Want op al die kanalen zijn influencers die het woord kunnen verspreiden, of misschien nog wel slimmer: die de vragen kunnen stellen. 3 miljoen volgers is echt heel veel....zeker in de wetenschap dat 90% van die volgers van vlogger x met een zeer grote zekerheid niet de tv aanzet voor een gemiddelde persconferentie, zeker niet verderop in het crisis communicatietraject, daar waar we nu zitten.

5. Video

In lijn met visueel: gebruik video! Rijksoverheid.nl is echt ongelooflijk snel en accuraat als het gaat om het online publiceren van de nieuwe regelgeving of maatregelen. Echt heel knap en efficient! Maarrrr, los van een enkel visueel hulpmiddeltje, of een tutorial video / animatie om bijvoorbeeld hulp aan te vragen, zijn het de landelijke media die de boodschap in video's verpakken. Super helder, heel informatief en heel veel bekeken! Waarom niet de persconferentie in delen knippen en heldere en duidelijke uitleg geven bij ieder besluit/mededeling. 

Zo maar een voorbeeld met ruim een half miljoen views op Youtube NOS op 3:

6. 'Brand' activism

Het was de nummer 1 trend voor 2020 in diverse communicatie en event trendonderzoeken. Ook bij EventBranche.nl: live brandactivism, merken die met events laten zien echt ergens voor te staan. Hoe dit te vertalen naar de huidige crisiscommunicatie? Durf keihard stelling te nemen, weerleg geluid van schreeuwers, want we leven in crisis en dan gaan mensen tegenwoordig op zoek naar andere geluiden. Zodra ze die bevestigd krijgen (in een Facebook-groep, een onbekend medium, of tijdens een demonstratie) en geloof ons, er is tegenwoordig zo veel content dat je voor iedere mening/denkwijze een eigen bevestiging kunt vinden, is dat erg gevaarlijk met het oog op zo'n grote diverse doelgroep. Hoe meer versplintering hoe lastiger dit virus onder controle te krijgen. Dus durf tegengeluiden die gebaseerd zijn op 'valse' feiten, met de echte feiten te weerleggen, kom zelf met de waarheid en wees daarbij ultra-transparant. Leg uit, maak het levend en inzichtelijk. Begin maar eens met 10 verplegers en hun verhaal in steeds 1 zin. Sta voor je maatregelen en zet het kracht bij door ook zelf wat meer activistischer te zijn. Daarmee zullen groepen aanhangers van tegengeluiden weer afhaken en terug gaan naar de groep die wel degelijk zich tijdelijk wil aanpassen en dus hou je meer de regie. Tegengeluiden zullen blijven en dat is alleen maar goed, maar als er feitelijke zaken te weerleggen zijn doe het met verve en overtuiging. Sta er voor en erachter!

7. E Eventmarketing

De wereld van E Sports...EventBranche.nl noemde die wereld als de wereld waar we heel snel de lessen uit moeten leren om met onze events, zeker in de jongeren-doelgroep impact te kunnen behouden. Nu willen we niet pretenderen dat er een corona-game moet komen, maar in lijn met de enorme finale events van grote games...die manier van aandacht trekken, die setting, totaal anders dan gebruikelijk, die zou wel eens de jongeren doelgroep kunnen bedreiken. Denk daarbij doelgroep en influencers en je bent in deze periode van de crisis een heel stuk verder met 1 der grootste struikelblokken: hoe komt mijn boodschap bij de jongeren. En ja, we mogen nu niet met duizenden tegelijk samen komen, maar denk dan eens aan augmented reality of welke andere vorm dan ook.

 

8. Events als een platform

Neem alle bovenstaande punten en vraag je dan eens hardop af: waar is de website die dat allemaal bundelt? Met mooie visuals, columns van influencers, animaties, video's, verhalen. Eigenlijk zoals de event-website...of het mediaplatform. Omgeven door continue contentstroom die voor- en natrajecten rondom de belangrijke communicatie momenten vullen. Mensen aan de hand nemen, tegen geluiden laten zien en horen en uitleggen hoe het zit. Het beantwoorden van FAQ's. En ja, we weten het, als je goed zoekt kun je het vinden ergens tussen RIVM.nl en Rijksoverheid.nl....maar zo werkt dat niet. Combineer dat platformdenken, het denken als een uitgever die zijn community ook bindt met boodschappen en kennis, met een goed social media, app en massa media traject en natuurlijk slimme live events die weer tot content leiden voor je traject en tel uit je winst.

9. Cocreator

Wat wil je nog meer: een onderwerp, een boodschap dat ons allemaal aangaat. Dus de betrokkenheid is er direct. Dan hoef je alleen nog maar mensen te mobiliseren, een rol te geven. Een Raad van Advies per maand met uit alle leeftijdscategorieen, sectoren, achtergronden etc een denktank die in die maand de input geeft. De vragen stellen, de tips geven en die kritisch meekijken. Een beetje Consumer to Business ipv andersom...

10. Experience is still the marketing!

 

Ja...en dan ons vak. Standaard en saai werken niet. Misschien heel even als de nood echt hoog is, maar daarna...daarna verlies je terrein. Dus maak een concept. Met bovenstaande punten, met andere settingen, ander decor, andere vorm, interviewsetting, multi medialer, etc etc. Kortom leer de lessen van experience marketing en live communicatie, denk doelgroep, betrek doelgroep, denk voor-, tijdens en natraject, maak visueel, bewegend, passend, snapshots, de praktijk...maak van je crisiscommunicatie een live communicatie strategie! Zelfs events met 'persconferentie-setting' kunnen een beleving zijn...